Levertumor weggehaald via operatierobot.

Chirurgen in het UMC Utrecht hebben voor het eerst in Nederland een levertumor bij een patiënt verwijderd met behulp van een operatierobot. Deze ontwikkeling verbetert op den duur de vooruitzichten voor patiënten met uitgezaaide darmkanker, verwacht chirurg dr. Jeroen Hagendoorn.

Begin augustus opereerden Utrechtse chirurgen de eerste patiënt met leveruitzaaiingen van darmkanker via de operatierobot. De patiënt kon na enkele dagen dagen weer naar huis en maakt het naar omstandigheden goed. Ook opereerde hetzelfde team inmiddels twee patiënten met grote levercysten met dezelfde methode, ook zij maken het goed.

“Het is een primeur voor Nederland”, vertelt chirurg dr. Jeroen Hagendoorn van het UMC Utrecht die de operatie mede uitvoerde. “Met de operatierobot kunnen we levertumoren verwijderen via een kijkoperatie waar we op een andere manier moeilijk bij kunnen. We staan aan het begin van deze aanpak, we gaan het in samenwerking met het NKI-AVL aan meer patiënten aanbieden. We verwachten dat het op termijn de behandeling van patiënten met uitgezaaide darmkanker zal verbeteren.”

Verstopt achter de ribbenkast
Uitzaaiingen van darmkanker naar de lever zijn steeds beter te behandelen mede dankzij snelle ontwikkelingen in de leverchirurgie.In plaats van de traditionele open operatie, met een grote snede in de buik, wordt steeds vaker laparoscopische chirurgie (‘sleutelgatchirurgie’ of ‘kijkoperatie’) toegepast. Omdat chirurgen dan slechts vier of vijf kleine sneetjes hoeven maken, herstellen patiënten sneller en liggen ze korter in het ziekenhuis. De methode is echter niet bij alle levertumoren toepasbaar, omdat een groot deel van de lever achter de ribben ligt, moeilijk bereikbaar voor laparoscopische instrumenten.

Chirurgen van het UMC Utrecht gebruiken daarom sinds kort de Da Vinci-operatierobot om “kleine” leveroperaties uit te voeren. Met de robot is het mogelijk om een tumor uit de lever te verwijderen via een kijkoperatie.De robot kan bewegingen van een chirurg in realtime maar verkleind uitvoeren. Net als bij een gewone open operatie kan de chirurg z’n instrumenten nauwkeurig, driedimensionaal rondom een orgaan gebruiken. Chirurgen dr. Jeroen Hagendoorn, dr. Quintus Molenaar en prof. dr. Inne Borel Rinkes van het UMC Utrecht zijn gespecialiseerd in lever-, galweg- en alvleesklierchirurgie en leerden de leveroperatie in het Memorial Sloan-Kettering Cancer Center in New York. Chirurgen hebben daar zo’n honderd patiënten op deze manier geopereerd.

Wetenschappelijk onderbouwde robotchirurgie
Het UMC Utrecht is in Nederland een van de koplopers wat betreft wetenschappelijk onderbouwde toepassingen van de operatierobot. Het betekent dat chirurgen voortdurend evalueren wat de meerwaarde van robotchirurgie voor patiënt en samenleving is ten opzichte van standaardbehandelingen. Het UMC Utrecht voert robotoperaties uit bij gynaecologische tumoren, prostaatkanker, slokdarmkanker, kanker van de endeldarm en schildklierkanker.

Het Antoni van Leeuwenhoek en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) willen een nieuw kankercentrum oprichten op twee locaties: Amsterdam en Utrecht. De nieuwe organisatie moet uitgroeien tot hét oncologisch centrum van Nederland.